Isang Chinese Coast Guard vessel at 36 Chinese militia boat ang halos dumikit na sa pampang ng Pag-asa Island sa pinag-aagawang West Philippine Sea, ayon sa isang opisyal ng lokal na pamahalaan ng Kalayaan municipality.
Sa huling census, may 187 residente sa Pag-asa Island, ang pinakamalaking isla na okupado at kontrolado ng Pilipinas. Karamihan sa mga residente, mga mangingisda at pamilya nito kabilang ang 62 na mga bata.
Dahil sa nangyaring sunod-sunod na pagsabog malapit sa isla, naghahanda na ngayon ang mga residente sa posibleng kaguluhan sa pagitan ng mga pwerssa ng China at ng Pilipinas sa isla, ayon kay Sangguniang Bayan member Maurice Phili Alexis Albayda.
“As per doon sa ating ground, we asked them kung ilan sa sightings nila. There are 36 Chinese militia and 1 Chinese Coast Guard na visible in the area. Siguro mga 3-7 nautical miles yon yong spot na nakita doon and to be verified naman ang magiging official pa rin kung ilan ang sasabihin ng ating Western Command as sila yong nakakaalam when it comes to national security,” kwento ni Albayda.
Video kuha sa Pag-asa Island Monday, Nov 21
Dahil sa nangyaring tensyon noong Linggo at sa dami ng mga Chinese militia sa isla, pinagbawalan muna ang mga mangingisdang Pinoy na pumalaot sa labas ng Pag-asa island.
Pinaghahanda na rin ng lokal na pamahalaan ang mga residente ng pagkain at iba pang pangangailangan kung sakaling tumaas ang tensyon sa lugar.
“After kami maka-receive ng report, our acting municipal Mayor Billy Alindogan convened the MDRRM (Municipal Disaster Risk Reduction Management) and other relevant department heads para pag-usapan ang mga hakbangin if ever kung anuman ang mangyari, if ever ang situation ay mag-escalate or whatsoever, so pine-prepare natin.
“Pini-prepare natin ang ating mga sea assets, yong mga fuel na kinakailangan at the same time doon sa isla ay nagpa-prepare ng mga pagkain dahil sa sitwasyon ay hindi muna pinalaot yong mga mangingisda,” ani ni Albayda.
Bagamat kinabahan dahil sa nangyari, naging maayos na rin daw ang sitwasyon ng mga residente sa Pag-asa dahil pinakalma naman daw sila ng Philippine Navy .
“Kinabahan sila syempre dahil very unusual since time immemorial na mayroong ganung pangyayari and yon nga they all felt the thunder-like sounds all around so talagang kinabahan sila. Pero noong ma-assure naman sila ng ating Naval Station Emilio Liwanag thru the leadership of Lt. Tibay ay napanatag naman sila, nakatulog na rin sila nung gabi,” dagdag ni Albayda.
Sa session ng Sangguniang Bayan ng Kalayaan kahapon, kinondena ni Albayda ang nangyaring pag-agaw ng Chinese Coast Guard sa natagpuang Chinese rocket debris na nakuha ng mga tauhan ng Philippine Navy sa Sandbar 1 malapit sa Pag-asa Island.
Sa kanyang privilege speech, sinabi ni Albayda na isang malaking sampal sa mga Pilipino ang ginawa ng mga Chinese dahil sa loob na ng municipal water ng Kalayaan ito ginawa.
Sa susunod na session ng Sangguniang Bayan ay pormal ng ifi-file ni Albayda ang resolusyon. Balak din daw nilang padalhan ng kopya ang Department of Foreign Affairs, and National Task Force for West Philippine Sea at and Area Task Force, para makatulong sa ifa-file na diplomatic protest sa China.
“Isang malaking sampal kasi ito nasa municipal waters na ng ating bayan ay nag-intercept pa rin sila,” sabi ni Albayda.
Sinisiguro ni Albayda na gagawin ng lokal na pamahalaan ang kanilang tungkulin at protektahan ang soberenya ng bansa.
“We are doing our best as our mandate in the local government unit and rest assured na hindi natin papabayaan ang ating soberanya sa West Philippine Sea as well as ang ating mga mamamayan. We always keep in our mind that the municipality exist because of a certain purpose and that purpose is to promote the sovereignty of our country and to uphold yong ating mga mamamayan doon sa isla Pag-asa,” sabi ni Albayda.
